राज्य सरकारकडून जाहीर करण्यात आलेल्या कर्जमाफीच्या आश्वासनाबाबत संपूर्ण माहिती दिली आहे. कर्जमाफीची घोषणा कधी होणार, ती कोणत्या शेतकऱ्यांना लागू होऊ शकते, कोणत्या बँकांच्या कर्जाचा विचार केला जाणार आहे, तसेच कर्जमाफी मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी कोणती कागदपत्रे जमा करणे आवश्यक आहे, हे सर्व मुद्दे एकेक करून सोप्या आणि समजण्यासारख्या मराठी भाषेत मांडले आहेत. लेख शेवटपर्यंत वाचल्यास शेतकऱ्यांचा गोंधळ नक्कीच दूर होईल.
सरकार आणि मुख्यमंत्र्यांचे कर्जमाफीबाबत स्पष्ट आश्वासन
नमस्कार शेतकरी मित्रांनो. सध्या राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक अतिशय महत्त्वाची आणि दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. सरकारने शेतकऱ्यांना कर्जमाफी देण्याचे आश्वासन दिले असून 30 जूनपर्यंत याबाबत अधिकृत घोषणा करण्यात येईल, असे स्पष्टपणे सांगण्यात आले आहे. स्वतः मुख्यमंत्र्यांनीही याबाबत वक्तव्य केले असल्याने या निर्णयाला मोठे महत्त्व आहे. गेल्या अनेक वर्षांपासून कर्जाच्या ओझ्याखाली दबलेल्या शेतकऱ्यांना या घोषणेमुळे मोठा आधार मिळण्याची शक्यता आहे. मात्र कर्जमाफी नक्की कशी होईल, किती रक्कम माफ होईल आणि कोण पात्र ठरेल, हे समजून घेणे तितकेच गरजेचे आहे.
कर्जमाफीचा लाभ कोणत्या शेतकऱ्यांना मिळू शकतो?
कर्जमाफी सर्व शेतकऱ्यांना आपोआप मिळेल, असा गैरसमज करून घेऊ नये. सरकार सध्या प्रत्येक शेतकऱ्याची माहिती गोळा करत आहे. कोणत्या शेतकऱ्याकडे किती कर्ज आहे, ते कर्ज किती वर्षांपासून थकलेले आहे, आणि ते कर्ज कोणत्या बँकेतून घेतलेले आहे, याचा तपशील तपासला जात आहे. अनेक शेतकऱ्यांकडे दोन लाख रुपये किंवा त्याहून अधिक कर्ज आहे. काही शेतकरी राष्ट्रीयकृत बँकांमधून कर्ज घेतात, तर अनेक शेतकरी जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकांमार्फत कर्ज घेतात. विशेषतः गाव पातळीवरील सोसायटीच्या माध्यमातून घेतलेले कर्ज अनेक वेळा शेतकऱ्यांना नेमके किती आहे, हेही माहीत नसते.
जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँक आणि सोसायटीचे महत्त्व
बहुतेक शेतकरी जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेशी संलग्न असलेल्या सोसायटीमार्फत कर्ज घेतात. या सोसायटीमध्ये सचिव किंवा चेअरमन यांच्या माध्यमातून कर्ज दिले जाते. त्यामुळे कर्जमाफीच्या प्रक्रियेत या सोसायटी आणि गट सचिवांची भूमिका खूप महत्त्वाची आहे. राष्ट्रीयकृत बँकांचा सर्व डेटा ऑनलाइन उपलब्ध असतो, मात्र सहकारी बँकांचा सर्व डेटा अद्याप पूर्णपणे ऑनलाइन नाही. म्हणूनच जिल्हा मध्यवर्ती बँकांनी आता शेतकऱ्यांकडून कागदपत्रे गोळा करण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
कर्जमाफीसाठी आवश्यक कागदपत्रांची यादी
कर्जमाफीचा लाभ मिळवायचा असेल, तर शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वाची कागदपत्रे लवकरात लवकर जमा करणे गरजेचे आहे. सर्वप्रथम आधार कार्डची झेरॉक्स प्रत आवश्यक आहे. त्यानंतर पॅन कार्डची प्रत द्यावी लागते. बँकेचा पासबुक हा देखील एक अत्यंत महत्त्वाचा कागदपत्र आहे. यासोबतच आता शेतकऱ्यांसाठी फार्मर डिजिटल आयडी म्हणजेच शेतकरी ओळखपत्र क्रमांक खूप महत्त्वाचा ठरतो. या आयडीचे स्वतंत्र कार्ड मिळत नसले, तरी त्याचा नंबर देणे आवश्यक आहे.
मोबाईल नंबर आणि कर्जाची अचूक माहिती का गरजेची आहे?
शेतकऱ्याच्या बँक खात्याशी लिंक असलेला मोबाईल नंबर देणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. कारण सरकारकडून येणाऱ्या सर्व सूचना आणि माहिती या मोबाईल नंबरवर पाठवली जाऊ शकते. याशिवाय शेतकऱ्यांनी आपल्या कर्जाची अचूक माहिती स्वतःकडे ठेवणे फार गरजेचे आहे. सोसायटीमार्फत घेतलेले कर्ज किती आहे, किती हप्ते बाकी आहेत, हे अनेकांना माहीत नसते. त्यामुळे सोसायटीमध्ये जाऊन चौकशी करून घ्या आणि संपूर्ण माहिती समजून घ्या.
आता शेतकऱ्यांनी नेमके काय करावे?
सरकारने सांगितले आहे की सध्या माहिती गोळा करण्याचे काम सुरू आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी वेळ न घालवता सर्व आवश्यक कागदपत्रे बँकेत किंवा आपल्या गट सचिवांकडे जमा करावीत. कर्जमाफी कधी मिळेल, किती मिळेल, हे पुढे स्पष्ट होईल. मात्र त्यासाठी लागणारी तयारी आत्ताच करणे खूप महत्त्वाचे आहे. वेळेत कागदपत्रे दिली, तर कर्जमाफीचा लाभ मिळण्याची शक्यता नक्कीच वाढेल.