आधारभूत किंमत धान खरेदी योजना 2025–26 संदर्भातील अत्यंत महत्त्वाची आणि दिलासादायक माहिती सविस्तरपणे पाहणार आहोत. खरिप हंगामातील धान नोंदणीला देण्यात आलेली मुदतवाढ, अतिवृष्टीमुळे झालेल्या नुकसानाची पार्श्वभूमी, धान बोनस मिळण्यासाठी असलेली अट, ऑनलाईन नोंदणी प्रक्रिया, पोर्टलवरील नोंदणीची संपूर्ण माहिती, आवश्यक कागदपत्रे आणि शेतकऱ्यांनी कोणत्या गोष्टींची काळजी घ्यावी याबाबत सविस्तर माहिती येथे दिली आहे.
धान नोंदणीला मुदतवाढ : शेतकऱ्यांसाठी मोठा दिलासा
जय शिवराय मित्रांनो. आधारभूत किंमत धान खरेदी योजना 2025–26 अंतर्गत राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक अतिशय दिलासादायक अपडेट समोर आलेली आहे. या योजनेअंतर्गत सुरू असलेल्या खरिपाच्या धान नोंदणीला आता मुदतवाढ देण्यात आली आहे. आधी धान नोंदणीची अंतिम तारीख 15 डिसेंबर 2025 होती. मात्र अनेक शेतकरी विविध कारणांमुळे नोंदणी करू शकले नव्हते. ही बाब लक्षात घेऊन शासनाने नोंदणीची अंतिम मुदत वाढवून आता 31 डिसेंबर 2025 अशी करण्यात आलेली आहे. त्यामुळे राज्यातील उर्वरित शेतकऱ्यांना आता आपल्या धानाची हमीभावाने विक्री करण्यासाठी नोंदणी करण्याची आणखी संधी मिळालेली आहे. ही मुदतवाढ शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाची ठरणार आहे.
अतिवृष्टीमुळे झालेले नुकसान आणि बोनसची शक्यता
खरिप हंगाम 2025 मध्ये अनेक भागांमध्ये धान पिकाचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले आहे. ऑक्टोबर महिन्यात आलेल्या अतिवृष्टीमुळे शेतांमध्ये उभे असलेले धान मोठ्या प्रमाणात नासले. अनेक शेतकऱ्यांचे उत्पादन घटले आणि आर्थिक अडचणी निर्माण झाल्या. या पार्श्वभूमीवर शासनाकडून धानाला 2025 मध्ये देखील बोनस जाहीर केला जाऊ शकतो, अशी चर्चा सुरू आहे. मात्र, हा बोनस मिळण्यासाठी एक महत्त्वाची अट घालण्यात आलेली आहे. ती म्हणजे आधारभूत किंमत धान खरेदी योजनेअंतर्गत शेतकऱ्याची नोंदणी झालेली असणे आवश्यक आहे. त्यामुळे ज्यांना बोनसचा लाभ हवा आहे, तसेच ज्यांना हमीभावाने धान विक्री करायची आहे, त्या सर्व शेतकऱ्यांनी नोंदणी करणे अत्यावश्यक आहे.
धान विक्रीसाठी नोंदणी का आवश्यक आहे
आधारभूत किंमत खरेदी योजनेअंतर्गत धानाची विक्री करण्यासाठी शेतकऱ्यांची नोंदणी अनिवार्य करण्यात आलेली आहे. नोंदणीशिवाय कोणत्याही शेतकऱ्याचे धान खरेदी केले जाणार नाही, अशी स्पष्ट सूचना देण्यात आलेली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी शेवटच्या तारखेची वाट न पाहता वेळेत नोंदणी पूर्ण करणे गरजेचे आहे. ही नोंदणी ऑनलाईन पद्धतीने केली जाते आणि त्यासाठी शासनाने ठरवून दिलेल्या प्रणालीचा वापर करावा लागतो.
ऑनलाईन नोंदणी प्रक्रिया : फक्त पोर्टलवर
मित्रांनो, धानासाठीची ही संपूर्ण नोंदणी प्रक्रिया ऑनलाईन पद्धतीने केली जाते. यासाठी पोर्टलचा वापर केला जातो. ऑफलाइन पद्धतीने कोणत्याही प्रकारची नोंदणी स्वीकारली जात नाही. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी अधिकृत पोर्टलवरच जाऊन आपली नोंदणी करावी. नोंदणी करताना शेतकऱ्याचा 2025 चा पिक पेरा असलेला सातबारा अपलोड करणे आवश्यक आहे. शक्य असल्यास डिजिटल सातबारा अपलोड करावा. जर डिजिटल सातबारा उपलब्ध नसेल, तर तलाठ्याच्या सही आणि शिक्क्यासह हस्तलिखित सातबारा अपलोड करता येतो. मात्र, यावर्षीपासून पूर्णपणे डिजिटल सातबारा स्वीकारण्यावर अधिक भर दिला जात आहे.
नोंदणीसाठी लागणारी कागदपत्रे
ऑनलाईन नोंदणी करताना काही महत्त्वाची कागदपत्रे आवश्यक असतात. यामध्ये आधार कार्डची छायांकित प्रत, आधार संलग्न बँक खात्याचे पासबुक किंवा कॅन्सल केलेला चेक, शेतकऱ्याचा मोबाईल नंबर आणि पिक पेराचा सातबारा यांचा समावेश आहे. बँक खाते आधारशी संलग्न असणे बंधनकारक आहे. तसेच बँक खात्यावर एकापेक्षा जास्त नावे नसावीत, अशा स्पष्ट सूचना देण्यात आलेल्या आहेत. चुकीची माहिती दिल्यास नोंदणी रद्द होऊ शकते, याची शेतकऱ्यांनी नोंद घ्यावी.
शेतकऱ्याची प्रत्यक्ष उपस्थिती का आवश्यक आहे
मित्रांनो, या नोंदणी प्रक्रियेमध्ये शेतकऱ्याची प्रत्यक्ष उपस्थिती आवश्यक आहे. कारण बिन (BIN) प्रणालीवर नोंदणी करताना शेतकऱ्याचा लाईव्ह ऑनलाईन फोटो घेतला जातो. त्यामुळे शेतकऱ्याला स्वतः त्या ठिकाणी हजर राहावे लागते. अपलोड केलेल्या कागदपत्रांसोबत लाईव्ह फोटो जुळवून पाहिला जातो. या प्रक्रियेमुळे गैरप्रकार टाळण्यास मदत होते आणि योग्य शेतकऱ्यांनाच योजनेचा लाभ मिळतो.
नोंदणीची अंतिम तारीख लक्षात ठेवा
शेवटी मित्रांनो, आधारभूत किंमत धान खरेदी योजना 2025–26 अंतर्गत नोंदणी करण्याची अंतिम तारीख 31 डिसेंबर 2025 आहे. ही नोंदणी अत्यंत आवश्यक आहे. नोंदणी केलेल्या शेतकऱ्यांनाच आपले धान हमीभावाने विक्री करता येणार आहे आणि भविष्यात बोनस जाहीर झाल्यास त्याचा लाभही मिळू शकतो. त्यामुळे सर्व पात्र शेतकऱ्यांनी वेळेत आपली नोंदणी पूर्ण करावी आणि या महत्त्वाच्या योजनेचा लाभ घ्यावा.