राज्य शासनाच्या लेक लाडकी योजनेबाबतची सविस्तर आणि महत्त्वाची माहिती पाहणार आहोत. 10 डिसेंबर 2025 रोजी राज्य शासनाने 25 कोटी रुपयांचा निधी उपलब्ध करून दिला आहे. हा निधी नेमका कशासाठी आहे, कोणत्या मुलींना याचा लाभ मिळणार आहे, अनुदानाची रक्कम किती टप्प्यांत दिली जाते, योजनेबाबत पसरलेली गैरसमज आणि नकारात्मकता काय आहे, तसेच अर्ज करण्याची ऑफलाइन प्रक्रिया कशी आहे, हे सर्व मुद्दे आपण पुढील परिच्छेदांमध्ये सविस्तरपणे समजून घेणार आहोत.
मुख्य मुद्दे :
-
10 डिसेंबर 2025 रोजी 25 कोटी रुपयांचा निधी उपलब्ध
-
1 एप्रिल 2023 नंतर जन्मलेल्या मुली पात्र
-
जन्मापासून 18 वर्षांपर्यंत टप्प्याटप्प्याने अनुदान
-
पहिल्या टप्प्यातील ₹5000 खाते क्रेडिट सुरू
-
अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे ऑफलाइन, अंगणवाडीमार्फत
लेक लाडकी योजनेची पार्श्वभूमी आणि शासनाचा निर्णय
जय शिवराय मित्रांनो, राज्य शासनाने मुलींच्या शिक्षणासाठी आणि सशक्त भविष्यासाठी लेक लाडकी योजना राबवण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. ही योजना राज्यामध्ये 2023 साली मंजूर करण्यात आली होती. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे मुलींच्या जन्मानंतर कुटुंबाला आर्थिक आधार देणे आणि मुलींचे शिक्षण अर्धवट राहू नये यासाठी प्रोत्साहन देणे. 1 एप्रिल 2023 नंतर जन्मलेल्या मुलींना या योजनेचा लाभ मिळणार आहे. शासनाने यासाठी आधीच 16 कोटी रुपयांचा निधी उपलब्ध करून दिला होता. आता अर्ज करून पात्र ठरलेल्या लाभार्थी मुलींच्या खात्यात अनुदान वितरित करण्यासाठी 10 डिसेंबर 2025 रोजी पुन्हा 25 कोटी रुपयांचा मोठा निधी उपलब्ध करून देण्यात आला आहे. यामुळे अनेक कुटुंबांना दिलासा मिळाला आहे.
अनुदान किती आणि कोणत्या टप्प्यांमध्ये दिले जाते
या योजनेअंतर्गत मुलीला एकदाच मोठी रक्कम न देता टप्प्याटप्प्याने आर्थिक मदत दिली जाते. मुलीच्या जन्मानंतर तिच्या नावावर असलेल्या खात्यात सर्वप्रथम ₹5000 जमा केले जातात. त्यानंतर मुलगी पहिलीत गेल्यावर ₹6000 दिले जातात. मुलगी सहावीत गेल्यावर ₹7000 मिळतात. पुढे मुलगी अकरावीत गेल्यानंतर ₹8000 ची रक्कम दिली जाते. शेवटी मुलगी 18 वर्षांची झाल्यानंतर मोठी रक्कम दिली जाते. अशा प्रकारे एकूण अंदाजे ₹1,30,000 पर्यंतचे मानधन आणि अनुदान या योजनेतून दिले जाणार आहे. या टप्प्याटप्प्याच्या मदतीमुळे मुलीचे शिक्षण आणि संगोपन योग्य पद्धतीने होऊ शकते.
नकारात्मकता, गैरसमज आणि खरी माहिती
मित्रांनो, या योजनेबाबत यापूर्वी अनेक ठिकाणी नकारात्मक चर्चा होत होत्या. काही पालक सांगत होते की त्यांची मुलगी शाळेत जात असूनही किंवा वयाने मोठी असूनही अनुदान मिळाले नाही. काही जण म्हणत होते की मुलीचे लग्न झाले तरीही लाभ मिळत नाही. त्यामुळे या योजनेबाबत संभ्रम निर्माण झाला होता. मात्र खरी गोष्ट अशी आहे की ही योजना फक्त 1 एप्रिल 2023 नंतर जन्मलेल्या मुलींसाठीच आहे. याआधी जन्मलेल्या मुलींना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही. पात्रता अटी पूर्ण झाल्यानंतरच अनुदान दिले जाते. त्यामुळे अपात्र अर्जांमुळे अनुदान मिळत नाही, हे समजून घेणे आवश्यक आहे.
₹5000 अनुदानाचे वितरण आणि 25 कोटी निधीचा उपयोग
योजना सुरू झाल्यापासून पहिल्या टप्प्याचे ₹5000 चे अनुदान पात्र मुलींच्या खात्यात जमा करण्याची प्रक्रिया सुरू झाली आहे. याच पहिल्या टप्प्यासाठी राज्य शासनाने 25 कोटी रुपयांचा निधी उपलब्ध करून दिला आहे. हा निधी थेट लाभार्थी मुलींच्या खात्यात जमा केला जात आहे. त्यामुळे मधल्या कोणत्याही अडचणी किंवा विलंब टाळता येत आहेत. 1 एप्रिल 2023 नंतर जन्मलेल्या आणि अर्ज करून पात्र ठरलेल्या मुलींच्या खात्यात ही रक्कम क्रेडिट केली जाणार आहे.
अर्ज प्रक्रिया : ऑफलाइन पद्धतीने कसा करायचा अर्ज
मित्रांनो, लेक लाडकी योजनेचा अर्ज पूर्णपणे ऑफलाइन पद्धतीने करायचा आहे. आपल्या गावातील किंवा परिसरातील अंगणवाडी केंद्रामध्ये जाऊन हा अर्ज करता येतो. अर्जाचा नमुना आधीच उपलब्ध करून देण्यात आलेला आहे. आवश्यक कागदपत्रे जोडून अर्ज भरावा लागतो. अर्ज कसा भरायचा, कोणती कागदपत्रे लागतात, याबाबत माहिती देणारे व्हिडिओ आधीच तयार करण्यात आले आहेत. ज्यांनी तो व्हिडिओ पाहिला नसेल, त्यांनी डिस्क्रिप्शन बॉक्समधील लिंकवरून नक्की पाहावा. योग्य पद्धतीने अर्ज केल्यास पात्र लाभार्थ्यांना निश्चितपणे या योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
निष्कर्ष
लेक लाडकी योजना ही मुलींच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी एक महत्त्वाची योजना आहे. योग्य माहिती समजून घेऊन, पात्रतेनुसार अर्ज केल्यास या योजनेचा लाभ नक्कीच मिळू शकतो. राज्य शासनाने निधी उपलब्ध करून दिल्यामुळे आता अनुदान वितरणाला गती मिळाली आहे. त्यामुळे पात्र लाभार्थ्यांनी घाबरून न जाता, संयम ठेवून आणि योग्य पद्धतीने अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे आहे.