Mukhyamantri Kanyadan Yojana आज आपण महाराष्ट्र शासनाच्या “कन्यादान योजना” बद्दल संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत. या लेखात आपण जाणून घेऊ की या योजनेत कोण पात्र आहे, कोणत्या कुटुंबांना लाभ मिळतो, अर्ज कुठे आणि कसा करायचा, कोणती कागदपत्रे लागतात आणि किती आर्थिक मदत मिळते. तसेच, या योजनेच्या अटी, नियम आणि अर्ज प्रक्रिया याबद्दलही सविस्तर माहिती घेऊ. जर तुमच्या कुटुंबात मुलगी असेल आणि तुम्ही आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल असाल तर ही योजना तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकते.
योजनेचा उद्देश
महाराष्ट्र सरकारने आर्थिक दृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू कुटुंबातील मुलींच्या विवाहासाठी “कन्यादान योजना” सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे गरीब पालकांना त्यांच्या मुलींच्या लग्नासाठी एकरकमी आर्थिक मदत देणे. लग्न हा प्रत्येक कुटुंबासाठी महत्त्वाचा क्षण असतो, पण अनेक गरीब कुटुंबांना आर्थिक अडचणीमुळे मुलीचे लग्न करताना मोठा भार सहन करावा लागतो. ही योजना त्या भारातून काही प्रमाणात दिलासा देते.
ही योजना सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागाच्या माध्यमातून राबवली जाते. योजना अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, विमुक्त जाती, भटक्या जमाती, इतर मागासवर्गीय आणि आर्थिक दुर्बल घटक (EWS) गटातील लाभार्थ्यांसाठी लागू आहे.
आर्थिक मदत किती मिळते?
या योजनेत लाभार्थी गटानुसार आर्थिक मदत वेगवेगळी दिली जाते.
-
अनुसूचित जाती (SC) व अनुसूचित जमाती (ST) – ₹50,000 पर्यंत एकरकमी मदत.
-
इतर मागासवर्गीय (OBC), विमुक्त जाती (VJ), भटक्या जमाती (NT) व आर्थिक दुर्बल घटक (EWS) – ₹25,000 आर्थिक मदत.
ही रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यामध्ये डीबीटी (Direct Benefit Transfer) पद्धतीने जमा केली जाते. काही जिल्ह्यांमध्ये आर्थिक मदतीसोबत कपडे, भांडी किंवा इतर गिफ्ट साहित्य देखील दिले जाते.
योजनेत कोण पात्र आहे?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही अटी आहेत:
-
मुलीचे वय किमान 18 वर्षे असावे.
-
मुलाचे वय किमान 21 वर्षे असावे.
-
लाभार्थी खालील गटातील असावा – SC, ST, VJNT, OBC, EWS.
-
ग्रामीण भागातील कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹1.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
-
शहरी भागातील कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2 लाखांपेक्षा कमी असावे.
-
मुलीचे लग्न महाराष्ट्र राज्यात झालेले असावे.
-
हे विवाह पहिले लग्न असणे आवश्यक आहे.
-
लग्नानंतरचा नोंदणी प्रमाणपत्र (Marriage Registration Certificate) आवश्यक आहे.
अर्ज प्रक्रिया
कन्यादान योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन पद्धतीने करता येतो.
-
ऑनलाइन अर्ज –
-
महाडीबीटी पोर्टलला (https://mahadbt.maharashtra.gov.in) भेट द्या.
-
लॉगिन करून “कन्यादान योजना” निवडा.
-
आवश्यक माहिती भरून, कागदपत्रे अपलोड करा.
-
अर्ज सबमिट केल्यानंतर सिस्टीम-जनरेटेड आयडी नंबर जतन करून ठेवा.
-
-
ऑफलाइन अर्ज –
-
समाज कल्याण विभागाच्या कार्यालयात जाऊन अर्ज भरता येतो.
-
आवश्यक कागदपत्रे जोडून अर्ज जमा करावा.
-
अर्जाची छाननी झाल्यानंतर मंजूर झालेल्या लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात थेट रक्कम जमा केली जाते.
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
-
अर्जदाराचा आधार कार्ड
-
उत्पन्न प्रमाणपत्र (तहसील कार्यालयातून)
-
जात प्रमाणपत्र
-
विवाह नोंदणी प्रमाणपत्र
-
वधू व वर यांचे वय प्रमाणपत्र
-
बँक पासबुकची झेरॉक्स
-
राहण्याचा पुरावा (Ration Card / Residence Certificate)
-
पासपोर्ट आकाराचे फोटो
ही योजना केवळ आर्थिक मदत पुरवते असे नाही, तर गरजू मुलींच्या विवाहाला सन्मान आणि प्रतिष्ठा देते. गरीब कुटुंबातील मुलींचे लग्न उधार किंवा कर्ज न घेता करण्यास मदत होते. यामुळे कुटुंबावरचा आर्थिक ताण कमी होतो आणि मुलीचे वैवाहिक जीवन सन्मानाने सुरू होते.