राज्यभरातील शेतकऱ्यांसाठी मोठी दिलासादायक बातमी आली आहे. महाराष्ट्र शासनाने रब्बी हंगामाकरिता देण्यात येणाऱ्या अनुदानाची रक्कम थेट शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा करण्यास सुरुवात केली आहे. आज दुपारी तीन वाजल्यापासून अनेक जिल्ह्यांमध्ये शेतकऱ्यांच्या खात्यात ३० हजार रुपयांपर्यंतचे अनुदान जमा होऊ लागले आहे. या योजनेत प्रति हेक्टर १० हजार रुपये आणि जास्तीत जास्त ३ हेक्टरपर्यंत म्हणजे एकूण ३० हजार रुपये शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होणार आहेत. पुढील लेखामध्ये आपण पाहणार आहोत — कोणत्या जिल्ह्यांमध्ये अनुदान वाटप सुरू झाले आहे, किती निधी राज्याला मंजूर झाला आहे, आणि शेतकऱ्यांना याचा फायदा कसा होणार आहे.
-
रब्बी हंगामासाठी शेतकऱ्यांच्या खात्यात थेट अनुदान जमा होण्यास सुरुवात.
-
प्रति हेक्टर १० हजार रुपये, तीन हेक्टरपर्यंत एकूण ३० हजार रुपयांचे अनुदान.
-
पालघर, नाशिक, धुळे, जळगाव, सातारा, बीड, लातूर, यवतमाळ यांसारख्या जिल्ह्यांपासून सुरुवात.
-
कोल्हापूर जिल्ह्यासाठी १० कोटी ८८ लाख रुपयांचा निधी मंजूर.
-
राज्यभर वितरित होणारा एकूण निधी ३४९९ कोटी ८४ लाख रुपयांपेक्षा अधिक.
-
पात्र शेतकऱ्यांचे आधार लिंक बँक खात्यात पैसे थेट जमा होणार.
रब्बी हंगामाकरिता अनुदान वाटपाची प्रक्रिया सुरू
शासनाने नुकतीच रब्बी हंगामाकरिता शेतकऱ्यांना मदत देण्याची घोषणा केली होती. त्या घोषणेनुसार, राज्यभरातील पात्र शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत बँक खात्यात जमा करण्याचा निर्णय घेतला गेला आहे. आजपासून या प्रक्रियेची प्रत्यक्ष अंमलबजावणी सुरू झाली आहे. दुपारी तीन वाजल्यानंतर पहिल्या टप्प्यातील जिल्ह्यांमध्ये पैसे जमा होऊ लागले आहेत. या अनुदानाचा उद्देश रब्बी पिकांसाठी लागणाऱ्या बी-बियाणे, खत, पाणी आणि इतर शेतीखर्चावर शेतकऱ्यांचा ताण कमी करणे हा आहे.
पहिल्या टप्प्यातील जिल्ह्यांमध्ये सुरू झाले अनुदान वाटप
पालघर, नाशिक, धुळे, जळगाव, अहिल्यानगर, पुणे, कोल्हापूर, सांगली आणि सातारा या जिल्ह्यांमध्ये पहिल्या टप्प्यातील अनुदान जमा करण्यास सुरुवात झाली आहे. या जिल्ह्यांमधील पात्र शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये पैसे थेट जमा केले जात आहेत. शासनाने या सर्व जिल्ह्यांतील तालुक्यांची यादी जाहीर केली असून, प्रत्येक शेतकरी आपले नाव आणि खाते स्थिती तपासू शकतो. अनुदान मिळवण्यासाठी शेतकऱ्याचे आधार कार्ड बँक खात्याशी लिंक असणे आवश्यक आहे.
मराठवाडा आणि खानदेश विभागातील जिल्ह्यांना मोठा फायदा
छत्रपती संभाजीनगर, बीड, लातूर, धाराशिव, नांदेड, परभणी, हिंगोली आणि बुलढाणा या जिल्ह्यांमध्येही अनुदान वितरणाची प्रक्रिया सुरू आहे. हिंगोली जिल्ह्यात औंढा नागनाथ, कळमनुरी, सेनगाव आणि वसमत हे तालुके पात्र ठरले आहेत. बुलढाणा जिल्ह्यात सिंदखेडराजा तालुक्यातील शेतकऱ्यांना मदत मिळत आहे. अमरावती जिल्ह्यात अमरावती, भातकुली, चांदुर रेल्वे, नांदगाव खंडेश्वर, धामणगाव रेल्वे आणि अचलपूर या तालुक्यांमध्येही रक्कम जमा होऊ लागली आहे.
या भागांतील शेतकऱ्यांना दुष्काळ, अतिवृष्टी आणि खर्चिक रब्बी हंगामामुळे मोठा फटका बसलेला होता. त्यामुळे या अनुदानामुळे त्यांच्या शेतीवरील आर्थिक भार काही प्रमाणात कमी होईल, अशी अपेक्षा आहे.
विदर्भातील जिल्ह्यांमध्येही निधी जमा होण्यास सुरुवात
विदर्भातील अकोला, अमरावती, बुलढाणा, वाशिम आणि यवतमाळ जिल्ह्यांमध्ये सुद्धा शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये रकमेचा प्रवाह सुरू झाला आहे. अकोला जिल्ह्यातील अकोट, अकोला, पातुर, मुर्तीजापुर, बाळापूर आणि बार्शीटाकळी हे तालुके या योजनेअंतर्गत समाविष्ट आहेत. वाशिम जिल्ह्यातील वाशिम, रिसोड, मालेगाव, मंगरूळपीर, कारंजा आणि मानोरा या भागांतील शेतकऱ्यांना अनुदान मिळत आहे.
यवतमाळ जिल्ह्यातील पुसद, बाबुळगाव, महागाव, उमरखेड, कळम, घाटंजी, राळेगाव, दारवा, नेर, दिग्रस, पांढरकवडा आणि घारी जाऊनमी या तालुक्यांनाही याचा फायदा मिळत आहे. तसेच वर्धा जिल्ह्यातील सेलू, देऊळवाडी, आर्वी, समुद्रपूर, हिंगणघाट, आष्टी आणि कारंजा या भागांमध्येही अनुदान वाटप सुरू झाले आहे.
कोल्हापूर जिल्ह्यासाठी मोठा निधी मंजूर
कोल्हापूर जिल्ह्यासाठी रब्बी हंगामाकरिता १० कोटी ८८ लाख ४८ हजार रुपयांचा निधी मंजूर झाला आहे. जून ते सप्टेंबरदरम्यान पावसामुळे बाधित झालेल्या शेतकऱ्यांची संख्या ४३,२०० इतकी आहे. या शेतकऱ्यांना थेट खात्यात पैसे जमा केले जात आहेत. शासनाकडून प्राप्त आकडेवारीनुसार, कोल्हापूर जिल्ह्यातील बहुतांश शेतकऱ्यांना पुढील काही दिवसांत रक्कम प्राप्त होईल.
या संपूर्ण रब्बी हंगाम अनुदानासाठी राज्य शासनाने एकूण ३४९९ कोटी ८४ लाख ११ हजार रुपयांचा निधी मंजूर केला आहे. हा निधी विविध जिल्ह्यांमध्ये त्यांच्या पिकांच्या नुकसानीनुसार वितरित केला जाणार आहे. शासनाने प्रत्येक जिल्ह्यातील कृषी विभागाला निधी वितरणाचे आदेश दिले आहेत.
शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक पाऊल
शेतकऱ्यांसाठी हा निर्णय अत्यंत स्वागतार्ह ठरला आहे. गेल्या काही महिन्यांपासून पिकांच्या खर्चात वाढ, खतांच्या किमती आणि हवामानातील बदलामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागत होता. अशा परिस्थितीत सरकारने थेट बँक खात्यात रक्कम जमा करून दिलासा देण्याचा निर्णय घेतल्याने शेतकऱ्यांना थोडा श्वास मिळणार आहे. आता रब्बी हंगामासाठी लागणारे इनपुट खर्च भागवण्यासाठी या अनुदानाचा वापर होणार असून, त्यामुळे उत्पादन वाढण्यास आणि शेतीत पुन्हा स्थैर्य येण्यास मदत होईल.
राज्य शासनाने रब्बी हंगामाकरिता घेतलेला हा निर्णय हे शेतकऱ्यांसाठी मोठे पाऊल आहे. ३० हजार रुपयांपर्यंतच्या थेट आर्थिक मदतीमुळे अनेक शेतकऱ्यांना दिलासा मिळेल. पुढील काही दिवसांत उर्वरित जिल्ह्यांमध्येही ही रक्कम जमा होणार असून, शासनाने या प्रक्रियेला पारदर्शक ठेवण्याचे आश्वासन दिले आहे. हा उपक्रम केवळ आर्थिक मदत नसून, शेतकऱ्यांप्रती सरकारची जबाबदारी दाखवणारा उपक्रम आहे.